گروه سياسي| رييس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس با اشاره به پيشنهاد مطرح شده در رويترز به نقل از مقامات غربي مبني بر اينكه گروه 1+5 در پيشنهاد به روز شده خود، تعطيلي فردو در قبال لغو ممنوعيت تجارت طلا با ايران را ميدهد، تاكيد كرد كه سايت فردو هرگز تعطيل نخواهد شد. علاءالدين بروجردي در گفتوگو با ايسنا، اظهار كرد: فردو تفاوتي با بقيه سايتهاي هستهيي ما ندارد، چرا كه پدافند غيرعامل درباره آن اجرا و عملياتي شده است و با توجه به تهديد مكرر رژيم صهيونيستي منطق و عقل حكم ميكند كه ما در مراكز حساس و حياتيمان مثل مراكز هستهيي پدافند غيرعامل را اجرا كنيم كه يك ساز و كار شناخته شده در سطح جهاني است.
اين در حالي است كه روز جمعه، رويترز به نقل از برخي مقامات غربي محتواي بسته پيشنهادي جديد غرب به ايران را فاش كرد و گزارش داد 1+5 (امريكا، انگليس، فرانسه، چين، روسيه و آلمان) قصد دارد در مذاكرات 8 اسفند در قزاقستان به ايران پيشنهاد بدهد در قبال برداشتن گامهايي در جهت تعطيلي سايت فردو، ممنوعيت تجارت طلا و ديگر فلزات گرانبها با ايران را تعديل كند.
اين گروه در بسته پيشنهادي كه در جريان 3 دور مذاكره بهار سال جاري به ايران ارائه كرده بود، تعليق غنيسازي و تعطيلي فردو را در مقابل برخي امتيازها مانند لغو ممنوعيت فروش قطعات يدكي هواپيماهاي مسافربري و تامين سوخت رآكتورهاي تحقيقاتي، خواستار شده بود. اما اعضاي هيات مذاكرهكننده هستهيي ايران اين امتيازها را بسيار ناچيز توصيف كرده و بسته پيشنهادي را فاقد ارزش لازم براي بررسي دانستند.
با گذشت 8 ماه از آخرين دور مذاكرات ايران و گروه 1+5 در مسكو، مقامات امريكايي و اروپايي در اظهارنظرهايي جسته و گريخته اعلام كرده بودند كه بسته پيشنهادي قبلي براي ارائه در دور بعدي مذاكرات تنها تغيير شكل پيدا كرده و به روز شده است. اما با انتشار گزارش رويترز مشخص شد آنها قصد دارند در مقابل درخواستهاي سابق خود از ايران، در امتيازهايي كه ارائه ميكنند تغييراتي ايجاد كرده و اينبار لغو ممنوعيت تجارت طلا را پيشنهاد دهند.
با اين حال در شرايطي كه حدود يك هفته به از سرگيري مذاكرات هستهيي باقي مانده، بروجردي خاطرنشان ميكند: فردو هرگز تعطيل نخواهد شد، زيرا ما حتما وظيفه مليمان اين است كه بتوانيم از مراكز هستهيي و حياتي خودمان در قبال تهديد دشمن دفاع كنيم. پيش از اين دولتيار يكي از اعضاي هيات مذاكرهكننده هستهيي ايران نيز يادآور شده بود كه طرف ايراني در مذاكرات آلماتي (پايتخت قزاقستان) تنها شنونده است.
بروجردي در توصيف بسته پيشنهادي جديد گروه 1+5 يادآور شد: اين پيشنهاد به معني كمك به رژيم صهيونيستي است براي اينكه بتواند تهديدات خود را عملي كند و تاسيسات ما را مورد تهديد قرار دهد. اگرچه رژيم صهيونيستي جرات چنين كاري را ندارد اما ما نبايد شرايطي را در كشور ايجاد كنيم كه دشمن به طمع بيفتد.
رييس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس درباره تناسب پيشنهاد مطرح شده تاكيد كرد: موضوع تناسب در پيشنهاد مطرح نيست بلكه اساسا تعطيلي فردو قابل قبول نيست و از نظر ما فردو مركزي است كه هيچگاه تعطيل نخواهد شد.
تهران خواستار لغو تحريمهاي نفتي است موضوع لغو ممنوعيت تجارت طلا با ايران در حالي از سوي گروه 1+5 مطرح ميشود كه پيش از اين برخي مقامات در تهران اعلام كرده بودند تنها در صورت لغو تحريمهاي نفتي امكان پيشرفت در مذاكرات وجود دارد.
در همين حال آسوشيتدپرس نيز گزارش ميدهد امريكا با لغو تحريم نفتي ايران پيش از اينكه شاهد اقداماتي اعتمادساز از سوي تهران باشد، مخالف است، هرچند مقامات اتحاديه اروپا تمايل بيشتري به صرفنظر كردن از تحريمهاي نفتي دارند كه از اوايل تابستان عليه ايران اعمال ميشود.
كاترين اشتون، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا كه به نمايندگي از گروه 1+5، مسووليت مذاكرات هستهيي با ايران را بر عهده دارد از جمله چهرههايي است كه در اين بلوك اروپايي، نظر مساعدتري به لغو تحريمها دارد. اما از آنجايي كه اروپا براي لغو تحريمها به همكاري امريكا نياز دارد، اشتون در آستانه مذاكرات هستهيي از ايران خواسته انعطاف داشته باشد تا پيشرفتي در مذاكرات حاصل شود.
تجارت طلا با تركيه ادامه دارد اما موضوع لغو ممنوعيت تجارت طلا با ايران از آنجايي به عنوان يك امتياز در بسته پيشنهادي 1+5 در نظر گرفته شده كه به موجب تحريمهاي جديد امريكا و اروپا، تجارت هرگونه فلز ارزشمند با ايران شامل طلا ممنوع است.
اما در ماههاي اخير يا به بيان بهتر از زمان اجراي تحريمهاي نفتي، تجارت طلاي ايران با تركيه چندين برابر شده و مقامات آنكارا نيز همواره اعلام كردهاند كه تحريمهاي امريكا و اروپا براي آنها الزامآور نيست و تنها به تحريمهاي شوراي امنيت سازمان ملل عمل ميكنند.
شايد كاخ سفيد با در نظر گرفتن لغو ممنوعيت تجارت طلا با ايران نيم نگاهي به تركيه داشته كه در ماههاي اخير از فشار امريكا به ستوه آمده و بارها مقامات خود را براي رايزني در اين زمينه به امريكا فرستاده است.
تركيه ميگويد معامله پاياپاي گاز وارداتي از ايران در مقابل طلا نقض تحريمهاي شوراي امنيت نيست، اما ايالات متحده از اين متحد خود در ناتو انتظار دارد با تحريمهايي كه كاخ سفيد دنبال ميكند، همسو باشد.
به هر ترتيب مقامات، هم در تهران و هم در آنكارا تاكيد دارند كه تجارت طلا همچنان ادامه دارد و با توجه به اينكه اين تجارت بدون دردسرهاي زياد همچنان رو به جلو در حركت است، روشن است كه ايران نيز نميتواند لغ ممنوعيت تجارت طلا را به عنوان امتيازي ويژه در مذاكرات هستهيي ارزيابي كند.