مقاله خواندنی بازتاب در مورد واکنش کاربران شبکه های اجتماعی به اعدام شرورها+کامنت ها

واکنش کاربران شبکه های اجتماعی در برابر اعدام دو زورگیر توسط قوه قضاییه، یادآور حکایت الاغ سواری پدر و پسر در فرهنگ فارسی است.


به گزارش خبرنگار «بازتاب»، از هفته گذشته، تایید حکم اعدام دو زورگیری که تصاویر ارتکاب جرم توسط آنان در اینترنت منتشر شده بود، با واکنش منفی بسیاری از کاربران شبکه های اجتماعی مواجه شده بود.


این کاربران که هنگام انتشار فیلم این اقدام نیز با ارائه واکنش منفی از عدم وجود اراده برخورد با این جرائم در کشور انتقاد کرده بودند، اکنون نیز حکم اعدام برای زورگیران را بیش از حد خشن می دانند و معتقدند تنها به دلیل انتشار آن فیلم در اینترنت و حساسیت افکار عمومی این حکم به این شدت و سرعت صادر و اجرا شده است.


حتی بر فرض صحیح بودن این موضوع، مشخص نیست انتقاد واردشده، دقیقا به چه موضوعی است، آیا پیش از این انتقاداتی از سوی شهروندان درباره مماشات دستگاه قضایی با اراذل و اوباش و زورگیران و در عوض سختگیری نسبت به زندانیان سیاسی بیان نشده بود؟


آیا توجه قوه قضاییه به حساسیتهای افکار عمومی باید مورد انتقاد واقع شود؟ حتی برفرض آن که با سایر زورگیران که فیلم و تصاویر آنان در اینترنت منتشر نشده بود، مماشات می شده است، برخورد قاطع با این دو زورگیر، می تواند درس عبرت برای سایرین و مانع مماشات با آنها باشد و افکار عمومی با همان حساسیت سایر موضوعات را دنبال کنند.


در سال 1388 و در اوج حوادث پس از انتخابات، خبری منتشر شد مبنی بر این که متجاوزین به کودکی، پس از آزادی از زندان، مرتکب تجاوز دیگری شدند که با دستور ویژه آیت الله آملی لاریجانی، این متجاوزین با قاطعیت محاکمه و مجازات شدند، اما افکار عمومی که به آن شدت از تساهل با مجرمان خشمگین بود، از مجازات آنان استقبال نکرد.


باید توجه داشت هر قدر مجرمی مرتکب جنایت های متعدد و وحشتناک نیز شده باشد، هنگام مجازات اعدام به صورت طبیعی دچار ترس و ندامت شده و یا اقدام به مظلوم نمایی می کند، این نکته آن قدر پیچیده است که حتی دیکتاتوری نظیر قذافی که عامل مرگ ده ها هزار انسان بی گناه بود یا جنایتکاری نظیر صدام که عامل مرگ بیش از یک میلیون عراقی و صدها هزار ایرانی به شمار می رفت نیز در زمان اعدام اقدام به مظلوم نمایی کردند و توانستند بخشی از افکار عمومی را با خود همراه کنند.


اما آیا این که در مورد فردی که مرتکب ده ها مرتبه زورگیری با استفاده از قمه شده است، مجازات قانونی اعمال گردد، مورد انتقاد است یا آن که چرا در مورد بقیه مجرمینی که از چنگ قانون جان سالم به در می برند، مجازات اعمال نمی شود؟


در این میان، اگرچه عملکرد ضعیف رسانه ها، از جمله صداوسیما در انعکاس درست سوابق، انگیزه ها و شخصیت مجرمین نه به عنوان افرادی که در حال مجازاتند، بلکه به عنوان افرادی که آزادانه و در نهایت بی رحمی مرتکب جرم شدند، موجب واکنش نامناسب افکار عمومی به مجازات آنها شده است، اما نمی توان ماهیت مخالف خوان افکار عمومی ایرانیان را نیز نادیده گرفت.

حکایت مشهور الاغ سواری پدر و پسر، اشاره ای به این خصلت است که وقتی پدری سوار بر الاغ بود و پسر پیاده می رفت، مورد شماتت مردم واقع شد. بالعکس شدن موضوع و پیاده شدن پدر و سواره شدن پسر نیز موضوع را حل نکرد. در پیاده شدن هر دو و سواره شدن آنها باهم نیز شماتت و انتقاد مردم ادامه داشت و نشان داد بخشی از مردم همواره قصد ایراد گرفتن دارند.


اگر با این مجرمان برخورد نشود، آن را به معنای مماشات با اراذل و اوباش و سختگیری به سیاسیون می دانند، اگر به افکار عمومی توجه شود، آن را نماد جوزدگی دستگاه قضایی می دانند و اگرتوجه نشود، آن را بی اعتنایی به مردم ارزیابی می کنند.


البته درست است که سیستم تربیتی و اقتصادی کشور، باید به نحوی پیش رود که چنین جرایمی بسیار کم شود و این که چنین مجرمانی آن هم در عنفوان جوانی به وجود آیند، قطعا ناراحت کننده و تاسف بار است و همچنین شاید آثار منفی اعدام در ملا عام بیش از محاسن آن باشد، اما نباید کلیات مساله ای فراموش و تمرکز بر جزئیات آن انجام شود.


در این میان، مهمترین انتقاد وارد افکار عمومی به دستگاه قضایی آن است که زمانی که دربرابر زورگیران خیابانی با این قاطعیت عمل می کند، چرا مجرمان دانه درشت که سمت های مهمی در کشور دارند، سه سال پس از طرح پرونده آنها توسط ریاست دستگاه قضایی هنوز رسما احضار نیز نشده اند؟


آیا زمان آن فرا نرسیده که اقتدار قوه قضاییه از خط قرمزهای بی اساسی که برای عدالت تعیین شده، عبور کند و به اتهامات افرادی که به جای دهها هزار تومان، دهها میلیارد تومان در حساب های شخصی خود از بیت المال برداشت کرده اند، رسیدگی شود؟