عضو کمیسیون خارجی مجلس: آمریکا صادق باشد مذاکره می‌کنیم

 ·         آمریکا صادق باشد مذاکره می‌کنیم

·          مذاکره؛ راهی به پیش یا گامی به پس. چند ماهی است که بازار گفت‌وگو در رابطه با مذاکره ایران و آمریکا داغ شده، از روزنامه‌ها گرفته تا رادیو و تلویزیون همه به نوعی به این موضوع می‌پردازند. شاید سال‌ها پیش که دانشجویان انقلابی از دیوار سفارت آمریکا بالا می‌رفتند و گروگان‌ها را کت بسته پایین می‌آوردند فکرش را هم نمی‌کردند داستان رابطه ایران و آمریکا تا به این حد بالا و پایین داشته باشد. محمود احمدی‌نژاد در قامت ریاست‌جمهوری چندبار اعلام کرده که شاید با آمریکا مذاکره کند؛ آخرین بار هم این را در سفر سالانه‌اش به نیویورک برای شرکت در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل اعلام کرد. چند روز پیش هم که وزیر امور خارجه آمریکا، هیلاری کلینتون عنوان کرده آمریکا حاضر به مذاکره مستقیم با ایران است. ابراهیم آقامحمدی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی معتقد است که دو جریان در درون نظام وجود دارد؛ یکی به هر قیمتی حتی «زیر پا گذاشتن ارزش‌ها» و «دستاورد‌های انقلاب» حاضر به گفت‌وگو با آمریکایی‌ها است که او این دسته را «مرعوب آمریکا» می‌داند؛ و دسته دیگر که در صورت صادقانه و شفاف برخورد کردن آمریکا حاضر به مذاکره و ایجاد ارتباط هستند، هر چند او به «بهار» می‌گوید ابراز تمایلی از طرف این بخش از نظام نیست و تنها اگر ببینند ایجاد رابطه به صلاح است، این کار را می‌کنند. 
* * *
پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا روزنامه نیویورک‌تایمز خبری را منتشر کرد که از اعلام آمادگی آمریکایی‌ها برای مذاکره با ایران خبر می‌داد، که این خبر از سوی مقامات آمریکایی تکذیب شد. حالا اما با پیروزی اوباما در انتخابات انگار سیاست آمریکایی‌ها برای مذاکره مستقیم با ایران است، به طوری که هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه آمریکا رسما برای مذاکره اعلام آمادگی کرد. به نظر شما آمریکایی‌ها از قبل از انتخابات به این موضوع فکر کرده بودند؟ 
من این اعلام آمادگی برای مذاکره از طرف خانم کلینتون را جدی و صادقانه نمی‌توانم ارزیابی کنم. چون در عین حال که ایشان این حرف را می‌زند هیات حاکمه آمریکا که خانم کلینتون سخنگوی سیاست خارجی آن است هرچه که به ذهن‌شان می‌آید برای اعمال فشار بر جمهوری اسلامی انجام می‌دهند. اگر واقعا آنها به دنبال مذاکره هستند و دست از اشتباهات گذشته بردارند دیگر نباید این کارها را بکنند. من برداشتم از صحبت‌های خانم کلینتون همان سیاست چماق و هویج است. فشارها را می‌آورند و از این طرف می‌گویند که ما برویم و به آنها امتیاز بدهیم. این تنها یک ژست سیاسی است. 
تا چه اندازه اوباما برای ایجاد ارتباط با ایران جدی است؟ 
ما چیز جدی از آقای اوباما ندیدیم. چون سیاست‌های کلان آمریکا را لابی‌های سیاسی و اقتصادی تعیین می‌کنند. اوباما خیلی خوب حرف می‌زند. یک آدم موفق در بازی با کلمات است که خودش هم به آن اعتقاد ندارد. 
اگر مذاکراتی شکل بگیرد تحت چه شرایطی خواهد بود؟ 
ما باید رفتارهای گذشته را آسیب‌شناسی کنیم. که چرا تا این اندازه با ما سر ستیز داشته و همیشه تلاش داشته ایران را منزوی کند و همیشه این طور بوده چه در دوران آقای هاشمی، چه آقای خاتمی و چه آقای احمدی‌نژاد همیشه تلاش کرده‌اند که ایران را به سمت انزوا ببرند. باید اگر بحث گفت‌وگو است، بی‌اعتمادی را از بین ببرند و بپذیرند این مشکلات را برای ما به وجود آورده‌اند. ما همچنان بی‌اعتماد هستیم. آقای اوباما حرف‌های خوبی زده مثلا گفته‌اند که انرژی هسته‌ای حق ایران است. خوب بیاید بگوید شما به دنبال بمب اتم نیستید و ما هم مدرکی علیه ایران نداریم بعد مذاکره کنند. 
ایران پیش‌شرط‌ها را خواهد پذیرفت؟ 
پیش‌شرط‌های آنها که برخی را هم گفته‌اند مثلا ما غنی‌سازی را تعطیل کنیم یا بیاییم ما از آرمان فلسطین حمایت نکنیم. این فرض‌ها برای ما محال است چون ما این همه هزینه داده‌ایم پس چطور حالا از آن دست می‌کشیم. ما که از ابتدا گفتیم شما به ما اورانیوم 20‌درصد بدهید ما دیگر به دنبال آن نمی‌رویم. اما اینها می‌خواستند به زور ما را محدود کنند. 
اساسا شرایط فعلی ایران از لحاظ شرایط بد اقتصادی و انزوای سیاسی شرایط را برای مذاکره به نفع طرف مقابل نمی‌کند؟
ما به هیچ‌وجه در انزوا قرار نداریم. به عنوان مثال همین برگزاری نشست جنبش عدم تعهد. 
اگر مذاکراتی انجام شود ما مجبور به دادن امتیاز نخواهیم بود؟ 
خیر، دنیا می‌داند که نمی‌توانند این رفتار را ادامه بدهند حالا کشور‌هایی مثل فرانسه و انگلیس هم وجود دارد که همیشه خون مسلمانان را مکیده‌اند. بقیه می‌بینند که دارند به خاطر این تحریم ضرر می‌کنند اینها کاری کردند که دنیا نمی‌تواند تا آخر با آنها برود. هر چند این تحریم‌ها ما را هم به زحمت انداخته اما این تحریم‌ها با عث شده ما در بسیاری از زمینه‌ها خودکفا بشویم. 
یعنی شما معتقدید ایران در شرایط فعلی برای مذاکره آمریکا را در موقعیت بالادستی قرار نمی‌دهد؟ 
خیر، قطعا شرایط برتری برای آمریکا ایجاد نمی‌کند. شما دیدید در مناظره ریاست‌جمهوری 47 بار اسم ایران آورده شد. کارت ایران، کارت بسیار ارزشمند و معتبری است. این کارت تعیین‌کننده است. ما باید خردمندانه عمل کنیم چون دشمن ما دشمن سختی است. 
برخی مقامات جمهوری اسلامی معتقد هستند که این شرایط نباید تا ابد ادامه پیدا کند به نظر شما واقعا باید به دنبال راهی برای ارتباط با آمریکا بود؟ 
همه به این معتقدیم که نباید تا روز قیامت گشایشی صورت نگیرد. تحریم‌هایی که اینها دارند انجام می‌دهند ضد بشری است. دارو و موادغذایی را روی ما قطع کردند. اینها صادقانه بیایند جلو، مسئولان نظام که حتما خیر مردم را می‌خواهند آن موقع مذاکره هم خواهند کرد. 
پیش‌بینی شما از اتفاقات و شرایط آینده روابط دو کشور چیست؟ 
این به سیاست آمریکایی‌ها بستگی دارد. اگر آنها همینطور پیش بروند ما هم همین‌طور پیش می‌رویم حالا تا کجا نمی‌دانم.
صحبت‌ها در این مورد چند وقتی است که بازار داغی پیدا کرده، به طور کلی نگاه درونی نظام به مقوله رابطه با آمریکا چگونه است؟ 
دو تا جریان وجود دارد یکی می‌گوید نجات ما در رابطه با آمریکا است. یکی هم براساس صلاحدید نظام است. 
این دو جریان مشخصا در نظام وجود دارد؟ 
بله، در درون خود نظام چه مدیر باشد یا نظریه‌پرداز دانشگاهی باشد همه افرادی که در ایران زندگی می‌کنند حتی یکی مثل شما روزنامه‌نگار. 
منظورم تصمیم‌گیران رسمی است؟ 
یک بخشی به دنبال رابطه با آمریکا هست. گاهی اوقات هم تمام مشکلات را به این می‌بندند که تمام مشکلات ما به دلیل ارتباط نداشتن با آمریکا است. دو حالت وجود دارد یا مرعوب شده آمریکا هستند یا تفکری دارد که علاقه دارد به آمریکا و در این تفکر اصول انقلاب و ارزش‌های آن دیده نمی‌شود. حتی حاضر هستند ما از برخی اصول انقلاب هم عبور کنیم برای رابطه با آمریکا. و یک تفکر دیگر در نظام هست که اگر آمریکا صادقانه جلو بیاید و ثابت کند تغییر کرده یعنی به صورت برابر از نظر حقوق دو کشور ما حاضر به مذاکره هستیم اما این تفکر سردمدار مذاکره با آمریکا نیست. اما تفکر اولی که گفتم فقط رابطه با آمریکا برایش مهم هست ولو اینکه از حقوق و شرایط مساوی هم برخوردار نباشیم.